یادگار امام در همایش دیدبان اعتدال که از سوی حزب کارگزاران سازندگی به عنوان یادواره ای برای تبیین راه و اندیشه های آیت الله هاشمی برگزار شد در بخشی از صحبت های خود آیت الله هاشمی یه عنوان نماد اعتدال یاد کرد و بیان داشت که آیت الله هاشمی در مسیر اعدال ثابت قدم بوده و این ریشه در طبیعت او داشته است.

به گزارش سایت کارگزاران، همایش دیدبان اعتدال از سوی حزب کارگزاران سازندگی در فرورین ماه سال جاری در حالی برگزار شد که آیت الله حسن خمینی، یادگار امام(ره) با حضور در این مراسم طی سخنرانی ای به تبیین اندیشه های آیت الله هاشمی پرداخت و در صحبت های خود ضمن اشاره به نکات بسیاری درباره عملکرد آیت الله هاشمی در طول سالهای فعالیت سیاسی اش اظهار نظر کرد.
سید حسن خمینی در ابتدای سخنرانی خود با بیان اینکه از حضور در همایش احساس خرسندی می کند افزود: در رثای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی صحبت کردن سخت است، کسانی که ایشان را می‌شناسند بواسطه علقه‌ای که با وی داشتند هنوز برایشان قابل باور نیست. اما به هر حال این تقدیر الهی است. اگر قرار بود کسی بماند، پیامبر خدا می‌ماند.
او ادامه داد: آقای هاشمی معتقد بود ریا مانع رشد در جوامع اسلامی است، او معتقد بود علت عقب‌ماندگی در جامعه اسلامی این است که به تولید ثروت فکر نمی‌شود و برای این است که توسعه کنار گذاشته می‌شود. بله هنگامی که دین در جامعه حکومت می‌کند و می‌خواهند خوش نام باشد برای همین از ثروت‌اندوزی دوری می‌کنند. اما ایشان به توسعه جامعه فکر می‌کرد، آیت‌الله هاشمی خواستار توسعه و ثروتمند شدن جامعه بود که با اندیشه صوفیانی مخالف بود. در زندگی شخصی‌اش حتی قبل انقلاب نیز چنین می‌اندیشد.
سیدحسن خمینی افزود: در خطبه‌های نماز جمعه پس از جنگ، آقای هاشمی به توسعه و آبادانی کشور تاکید داشت و به آبادانی جامعه توسط امام علی اشاره می‌کرد.
او با بیان اینکه آقای هاشمی هیچ وقت نگفت که وضعیت مطلوب انزوا است، اظهار کرد: ایشان وضعیت مطلوب را تولید کار و ثروت و خروج کشور از خمودگی و رکود می‌دانست. البته این مساله تنها وظیفه دولت نیست بلکه تمام افراد است اما ایشان می‌گفت که افراد باید این ثروت را به نفع جامعه و خیر عمومی ببخشند.
یادگار امام با تاکید بر اینکه حد مطلوب از نظر آقای هاشمی این بود که انسان هرچه بیشتر تولید کند و گره گشایی کند اما در هنگام انتفاع ببخشد، تصریح کرد: این مساله بیشتر از هر کس دیگری در زندگی امیرالمومنین نمود داشت. ایشان بیشترین کسی بود که جامعه را آباد می‌کرد ولی می‌بخشید.
نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی با بیان اینکه باید دنیاسازی دنیا گریزانه داشت، ابراز داشت: آقای هاشمی براساس نگاه عمل‌گرایانه و واقع بیانه می‌گفت جامعه را باید به تلاش دعوت کنید تا به اندازه کفاف بهره‌مند شود و به همین خاطر استراتژی ایشان در حکومت‌داری به توسعه و تولید بیشتر میل پیدا می‌کرد.
ساده‌زیستی باید در حاکمان ترویج یابد
سیدحسن خمینی یادآور شد: البته در جامعه به ویژه در حاکمان باید ساده زیستی ترویج یابد چون حاکمان هرچه ساده زیست تر باشند، درد جامعه را راحت تر تحمل و درک می‌کنند. اگر پایین آوردن سطح درد جامعه ممکن نیست می‌توان سطح تحمل را بالا آورد.
او با تاکید بر اینکه آقای هاشمی یک فرد معتدلی بود و شعارش اعتدال بود، عنوان کرد: البته این مساله آرام آرام شکل گرفت. هاشمی مرد میانه روی بود. حرکت در میانه امور یعنی نه زهد ریاکارانه و نه تزویر و اسراف که این مشی اعتدال است.
این استاد حوزه علمیه قم در تمایز عدالت و اعتدال گفت: ما دو عدالت داریم؛ عدالت در تقنین و عدالت در اجرا. نفس قانون باید عادلانه باشد اما عادلانه هم باید اجرا شود. قانون ظالمانه بدترین ظلم است چون وقتی اجرا شود ظلم نهادینه می‌شود. البته حل این مساله مسیرهای خاص خودش را هم دارد. پس یک عدالت در تقنین و نوشتن و یک عدالت در اجرای قانون داریم.
سیدحسن خمینی با بیان اینکه اعتدال روش است، اظهار داشت: اعتدال روشی هم عادلانه و هم عاقلانه است. عاقلانه یعنی باید بیشترین منفعت را با کمترین منفعت به دست آوریم.
احساسات مانع رفتار عاقلانه می‌شود
او در تشریح اینکه چرا برخی افراد عاقلانه عمل نمی‌کنند، تصریح کرد: عمده دلیل بازداشتن افراد از رفتار عاقلانه، احساسات است. این احساسات می‌تواند ترس یا شادی یا حب فرزند و جاه و مقام باشد.
یادگار امام با بیان اینکه برای اعتدال ورزیدن باید عدالت در اجرا داشته باشیم و عقلانی تصمیم بگیریم، خاطرنشان کرد: از امتیازات آقای هاشمی این بود که احساسات‌ش در کنترلش بود. هاشمی فرد به شدت احساساتی بود. کافی بود با او حرفی بزنید تا اشکش در بیاید. به عبارتی، سریع البکا بود ولی در تصمیم گیری احساساتش را دخیل نمی کرد و حتی نسبت به کسانی که به او بد کردند این کار را می‌کرد.
صبر هاشمی ریشه در عقلانیت‌اش داشت
سیدحسن خمینی با بیان اینکه آیت الله هاشمی صبور بود، ابراز داشت: صبر هاشمی در عقلانیتش ریشه داشت چون به دنبال منفعت و هدفی بود. هدف را تعیین می‌کرد و به آن سمت می‌رفت.
او ادامه داد: هاشمی چون معتدل بود با کسانی که به او بد می‌کردند، بد نمی‌کرد و می‌توانست دشمن دیروز را ببخشد و حتی با آنها ائتلاف کند. او می‌توانست ببخشد و حتی فراموش کند. به واسطه سال‌های اخیر با ایشان زیاد حشر و نشر داشتم. درباره تمام آدم‌هایی که شما بگویید، درخصوص آنها حرف می‌زند و نظرش را می‌گفت ولی نمی‌توانست از آنها عبور کند. او می‌توانست به افق دوردست نگاه کند و امروز را پلکانی برای فردا کند.
او با بیان اینکه آقای هاشمی اعتدال داشت چون عقلانیت داشت، اظهار کرد: هدف و نتیجه لازم و ملزوم یکدیگرند. هدف قبل از نتیجه وجود دارد. آقای هاشمی هدفش اعتدال بود چون به نتیجه فکر می کرد.
نوه بنیانگذار انقلاب ادامه داد:‌ برای رسیدن به هدف باید شخص و راهی را انتخاب کرد. بین هدف ونتیجه یک فرق اساسی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. اعتدال داشتن خوب است به شرط آن که بر روی آن ثبات داشت. آیت الله هاشمی آدم متعادلی بود که برای رسیدن به هدف معین، بهترین روش را انتخاب می کرد.
هاشمی در اعتدال ثابت قدم بود
سیدحسن خمینی از آیت هاشمی به عنوان نماد اعتدال یاد کرد و گفت: آقای هاشمی در اعتدال ثابت قدم بود که ریشه در طبیعت او داشت. او شجاع و دیندار بود و هیچ گاه از دایره عقل خارج نشدند. چیزی که انسان را از عقلانیت خارج می‌کند؛ خوف و طمع است. امام حسین علیه السلام می فرماید وقتی بلا نازل می شود که انسان خوف می کند.
عمل‌گرا یعنی انتخاب بهترین‌ راه
او با بیان اینکه در اعتدال همانند آیت‌الله هاشمی باید ثبات داشت، خطاب به حضار گفت:‌ گرفتار موج‌ها نشوید. ما امروز احتیاج به اعتدال داریم اما قبل از آن ثبات لازم است. آقای هاشمی عمل گرا بود. عمل گرا کسی است که همه گزینه‌ها جلویش است اما با توجه به شرایط بهترین راه را انتخاب می‌کند.
بخواهیم و نخواهیم آیت‌الله هاشمی فخر امام (ره) بود
نوه بنیانگدار انقلاب اسلامی گفت:‌ آیت الله هاشمی رفسنجانی در مجموع شاگردی است که باعث افتخار استادش بود. بالا برویم ، پایین بیابیم، بخواهیم و نخواهیم ایشان شاگرد و فخر امام است که با آن یکی، دیگری را می شناسیم. روایتی است که یکی از بزرگان مکتب نجف گفت پیامبر را دوست دارم چون علی را تربیت کرده است. وصف حال امام (ره)و آیت الله هاشمی هم همین است. آقای هاشمی هیچ گاه نخواست عامل انشقاق جامعه باشد مانند امام که عامل وحدت بود.
سید حسن خمینی با بیان اینکه آیت‌الله هاشمی معتقد به مردم بود و اعتقاد داشت مردم اگر باهم باشند طوفان به پا می کنند، به انتخابات پیش‌رو اشاره کرد و گفت:‌ باید بسیار مراقب باشیم جامعه دچار چندپارگی و چند دستگی نشود. امیدوار این چند ماه بگذرد و جامعه به سلامت عبور کند.